Walter Scott – Ivanhoe – ca. 1885

Walter Scott – Waverley - 1885

uit vertellingen van Moeder de Gans – Roodkapje –

ca. 1885

J.C. Kobus en Jhr. W. de Rivecourt – Biographisch Woordenboek van Nederland in drie delen - 1886

De Amsterdamsche

Banketbakker

1886

Felix Dahn - Gelimer - ca. 1887


    Het is nauwelijks voor te stellen, maar de uitgeverij is, uit noodzaak, voortgekomen uit de tabakhandel.

Godert Ezechiël Cohen I (ca. 1700-1780), zoon van tabakhandelaar Ezechiël Salomon Cohen (ca. 1670-1744), verhuisde omstreeks 1720 naar Nijmegen om daar de tabakhandel uit te breiden.

De handel floreerde en bij zijn dood liet hij zijn kinderen goed verzorgd achter. Zijn zoon Ezechiël Godert I (1753-1813) verloor echter bijna zijn gehele bezit tijdens de Franse bezetting vanwege de extreem hoge heffingen op inkomsten en bezittingen. Bij zijn dood in 1813 bleven zijn weduwe en kinderen berooid achter. Om het hoofd boven water te houden ging zijn zoon, Godert Ezechiël II (1803-1876) werken bij een boekhandel om het vak van boekhandelaar te leren. Dit was van 1820 tot 1824. Om in hun levensonderhoud te voorzien, besloten Godert en zijn moeder in 1824 om tegen betaling boeken uit te lenen uit de grote boekenverzameling die hun vader/echtgenoot had achtergelaten.

Dit was het begin van wat later een florerende uitgeverij zou worden. Gewapend met zijn vakkennis, opgedaan tijdens zijn leerperiode in de boekhandel, bouwde Godert zijn leesbibliotheek verder uit en opende op 6 Maart 1827 een commerciële leesbibliotheek, gevestigd aan de Ganzenheuvel 419 te Nijmegen. Uit deze leesbibliotheek is, voor zover bekend, nog maar één exemplaar overgebleven, Victor Hugo's Bug-Jargal uit 1835 met voorin nog het etiket van de leesbibliotheek met het boeknummer.


In de advertentie, die Godert plaatste in de Nijmeegsche Courant, lezen we dat hij zijn "geachte medeburgeren" een ruime keus biedt uit meer dan 800 werken, waaronder "Geschiedenissen, Gedichten, Reisbeschrij- vingen, Romans, Tooneelspelen en anderen, in de Hollandsche, Fransche en Hoogduitsche talen, waarbij werken van Sir Walter Scott en andere geachte Schrijvers". Alle boeken werden vermeld in een catalogus die men voor 10 cent kon kopen. Voor die tijd was het een zeer omvangrijke bibliotheek. Het ging goed met het bedrijf en in 1836 was de collectie uitgebreid tot 3562 werken en in 1841 tot 5483 werken. Dan in 1853 overlijdt zijn vrouw Judic in het kraambed en stort Godert volkomen in. Hij kan het leven niet meer aan en zijn bibliotheek raakt in verval. Maar in 1860 neemt zijn oudste zoon Ezechiël Godert II (1847-1909) het heft in handen, amper dertien jaar oud.

Ezechiël probeert orde in de bibliotheek te scheppen en begint met weinig geld winkelrestanten in te kopen. Vanaf ongeveer 1865 gaan de zaken dan weer voorzichtig de goede kant op en in die tijd begint zijn jongere broer Martin Godert (1851-1906) Ezechiël bij te staan. De zaak wordt dan onder de naam E.G. Cohen door de broers gezamelijk in Nijmegen  voortgezet. In 1868 ontvingen de broers een erfenis van een neef van hun vader die geen kinderen had.


Met dit geld vestigde Ezechiël zich in 1871 als zelfstandig boekhandelaar en antiquaar in Arnhem. Martin bleef de zaak voortzetten in Nijmegen. Op steeds grotere schaal worden winkel- en uitgeversrestanten opgekocht.

In 1876 wordt nog een aantal boeken door Ezechiël Godert, in Arnhem, en zijn vader Godert, in Nijmegen, gezamenlijk uitgegeven. Na de dood van hun vader in 1876 zette Martin het bedrijf van zijn vader nog twee jaar voort onder de naam Martin Cohen, Nijmegen. In 1877 geven de beide broers nog een boek gezamenlijk uit: Gustave Droz, uit mijn leven als vrijgezel, echtgenoot en vader. Op 15 Mei 1878 richtten de twee broers de firma Gebroeders E. & M. Cohen op, gevestigd te Arnhem en Nijmegen.



                           

                                                                                   ~~~~~

Mr. S. C. van Snellen van Vollenhoven - Encyclopaedie (...) voor wetenschap kunst en geschiedenis (...) ter bevordering der beschaving onder alle standen –

5 delen – 1882 –

uit het fonds van C.L. Brinkman, Amsterdam

Johan van Ansloo – Momus op bruiloften en partijen - 1883

Hans Christian Andersen – Sproken en Vertellingen

2 delen - 1883

J. van Oosterwijk Bruijn – de Boertige Zangster- 1884

Walter Scott -

de oude pelgrim –    goedkoope    

uitgave – ca. 1885